Mundarija
Sirojiddin Sayyid sheโrlari toโplami ni sizlarga havola etamiz. Ushbu sheโrlarni oโqing va ulardan rohatlaning.
ILINJ
Yurtim, menga zar kerakmas zarlaringdan,
Kipriklarim oโpsalar bas gardlaringdan.
Men bir nasim boโlib keldim, men bir nasim,
Aytib oโtsam deyman koโhna dardlaringdan.
Almashdilar seni nomu rutbalarga,
Munglugโ boโlib qolding botib shubhalarga.
Hilollaring qaytar yana qubbalarga,
Moziylarga soโylab-soโylab zorlaringdan.
Menga qadim minorlardan bir sas yetar,
Shul sas mening koโnglim oxir serfayz etar.
Menga dunyo kerak emas, bir xas yetar
Yassaviylar yotgan aziz yerlaringdan.
Oqsaroyga qay kunki yuz burgandim men,
Soโnmish shonu shavkating deb kuygandim men.
Sheโr aytishni sal-palgina oโrgandim men
Chinorlarda yigโlab yotgan barglaringdan.
Bu dunyoda koโngillarga chirogโ yoqsam,
Mozorlaring sukutidan saboq olsam,
Tiniqqina buloq boโlib oqib qolsam
Olloyorlar nazar qilgan jarlaringdan.
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
Qoโllarim shoxlarday zor qolgan kunlar,
Dil ketib, valekin or qolgan kunlar
Sen ketding, muzladi oโng ila soโlim,
Alamli dunyoda alamli gulim.
Suvlarda sadosiz sindilar oylar,
Afsunday jim, sokin okdilar soylar.
Tugunlarin ochib yillar va oylar
Oโtdilar, sen hamon tili tugunim,
Alamli dunyoda alamli gulim.
Sendan soโng koโnglimni beomon yanchib,
Ne suluvlar oโtdi oโzicha ranjib,
Baland poshnalarin koโksimga sanchib,
Bevaqt soโldirdilar sehru jununim,
Alamli dunyoda alamli gulim.
Mungโayib qoldilar umid bogโlari,
Mangu zirqiraydi bagโir dogโlari,
Bogโlarning dudlari hamda zogโlari
Mening figโonimdir ham mening kulim,
Alamli dunyoda alamli gulim.
Bu holim koโrganlar taqdir, deydilar,
Taqdir azal-azal hakdir, deydilar,
Chin qalblar hamisha toqtsir, deydilar,
Qanday sanโatdir bu, qandayin ilm?
Alamli dunyoda alamli gulim.
Senga shamim shomlar munglar keltirib,
Menga tiriklikdan aytib, bildirib,
Kuygan koโklamlarning oโrnin toโldirib,
Koโksimda yashaydi eng goโzal oโlim,
Alamli dunyoda alamli gulim.
PAHLAVON MAHMUD
Sening hasratlaring uzun,
Sheโrlaring qisqa.
Ne-ne gado koโrding,
ne sulton koโrding.
Nuh ming yil yashadi โ
Koโrdi bir toโfon.
Sen
Nuh boโlmasang ham,
ming toโfon koโrding.
Birovdan taxt qoldi,
Birovdan โ daraxt.
Sendan meros qolmish baytlar โ
tugโyoning.
โฆGar koโylak tiksalar armonlaringdan,
Egni but boโlardi yupun dunyoning.
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
DARYO
Kim shamol,
Kim otda uchib yelishdi,
Peshinmi, shom chogโi va yo ertalab
Sheโriyat shahriga kirib kelishdi.
Men Toโpolondaryoni keldim yetaklab.
Sehrli bu shahar,
Goโzal bu shahar
Vaโda aylar edi jozib ertaklar.
Zangor davozasin ochib bir sahar,
Men Toโpolondaryoni kirdim yetaklab.
Bir paytlar hazrati Xizrlar yangligโ
Kezgan ustozlarning qutlugโ makoni.
Toโtilar yurardi vazirlar yangligโ,
Men yurdim yetaklab Toโpolondaryoni.
Nozik guloyimlar tashbehlar uzib,
Chalgโitib yurardi oโngu roโyoni.
Tonggi koโchalarning sukutin buzib,
Yetaklab keldim men Toโpolondaryoni.
Yarim oshqozoni yoโq bulbul bilan
Doโst tutindik keyin toโshab boโyroni.
Men unga termuldim,
U menga diltang:
Nima qilsak ekan Toโpolondaryoni?
Ulugโ ummonlarning tovush, sasiga
Dil berib, oโrgandik nazmiy dunyoni.
Soโngra Yozuvchilar uyushmasiga
Yetaklab keldim men Toโpolondaryoni.
Hayโat qabuliga kirdik soโng sekin,
Hayโat bizga, biz ham hayโat hayroni.
โ Sizni qabul qildik mayliga, lekin
Nima qilsak ekan Toโpolondaryoni?
Uyli-joyli boโldi shoirlar qator,
Sheโr axir koโngilning erka jayroni.
Bizning ham endi oโz roโzgโorimiz bor,
Nima qilsak ekan Toโpolondaryoni?
Sheโriyat, sheโriyat โ
Yoddir, faryod ham,
Ne zotlar dil aro yosh olib ketdi.
Men olib kelganim toshqin daryo ham
Bir tong xayrlashmayin bosh olib ketdi.
Balki chidolmadi hasadgoโylaru
Men tanishtirganim doโstu yorlarga.
Bir-birin koโrolmay yurgan koโzlaru
Koโngli qarolar ham ichi torlarga.
Loyqa davralardan gโamlarga toโldi,
Ketdi. Yillar oโtdi. Oโzgardi zamon.
Bugun Toโpolondaryo suvombor boโldi,
Men uni yetaklab yuribman hamon.
MIR TEMURIY QOVUNLAR
โSayhun suyining shimoli tarafidagi qasabalar: bir Axsidur. Kitoblarda Axsikat bitirlarโฆ Umarshayx mirzo muni poytaxt qilib edi. Sayhun daryosi qoโrgโonining ostidin oqarโฆ Qovuni yaxshi boโlur. Bir navโ qovundirkim โMir Temuriyโ derlar, andoq qovun maโlum emaskim olamda boโlgโayโ.
(Zahiriddin Muhammad Bobur. ยซBoburnomaยป, sakkiz yuz toโqson toโqqizinchi (1494) yil voqealari).
Men baxtimdan mudom yurdim ilgari,
Oโtdi yana ramazonu iydlari.
Dimogโimdan hargiz ketmadi nari
Mir Temuriy qovunlarning hidlari.
Oโz bobomdan yodgor qolgan ziroat,
Anglarmidi buni Hirot, hindlari.
Bu ne sogโinch erur, ne sir-sinoat โ
Mir Temuriy qovunlarning hidlari?
Gโurbat otim jilovini qoโyvormay,
Bayram qildi dardu hasrat itlari.
Esib turdi qay yergakim men bormay,
Mir Temuriy qovunlarning hidlari.
Achchiq chogโir berdi menga davronim,
Kosa tutdi doim hijron rindlari.
Bu dunyoda endi yolgโiz armonim โ
Mir Temuriy qovunlarning hidlari.
Past ketsa charx, koโrsatsa-da ming oโyin,
Baland boโlgan sultonlarning didlari.
Tark etmasin seni, oโgโlim Humoyun,
Mir Temuriy qovunlarning hidlari.
Saltanat ham tutab bitdi ohimdan,
Duo aylang beklari, sayidlari.
To qiyomat anqir endi xokimdan
Mir Temuriy qovunlarning hidlari.
KALLA HAQIDA YALLA
Olam ichra olmas orom kalla bu,
Bir ajib qopqogโi bor jom kalla bu.
Qoโsh quloq โ tutqichlari bordir ajib,
Gohi nobop, gohi nokom kalla bu.
Odamizot miyasiga ul panoh,
Gohi-gohi ketguchi tom kalla bu.
Aylanur charxi falakday, dahr aro
Gohi paydo, gohi gumnom kalla bu.
Umr shomida oqargay tong misol,
Umr tongida qaro shom kalla bu.
Kechalar qoโyning aro yaltiragan
Tarvuz ermas, ey dilorom, kalla bu.
Moshqovoqdir pishsa mosh birlan qovoq,
Oshqovogโi pishmas hech, xom kalla bu.
USTIMIZDAN OโTGAN OYLAR
ยซUstimizdan oโtgan oylarยป
Yarim edi, toโlin edi.
Koโnglim edi, koโngling edi
Ustimizdan oโtgan oylar.
Suvlar u payt billur edi,
Ketmasak ham boโlur edi.
Bir narsani bilur edi,
Ustimizdan oโtgan oylar.
Kiyik koโzing-suzuklaring,
Sirgโalaring, uzuklaring,
Sening bilakuzuklaring โ
Ustimizdan oโtgan oylar.
Keyin olam rangga toโldi,
Qancha qizlar yanga boโldi.
Toโylaringda tanga boโldi,
Ustimizdan oโtgan oylar.
1990
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
Sirojiddin Sayyid sheโrlari :
YOGโOCH SOโRI
Yogโoch soโri, bu dunyoda nima koโrding?,
Nima koโrdim bu dunyoda, yogโoch soโri?
Kechalar sen yolgโizgina oโylar surding,
Mening esa ado boโldi qalbim qoโri.
Onam yangligโ mushfiq oylar yorugโida
Oโqimagay endi singlim yozgan xatim.
Qay bir aziz devorlarning yorugโida
Xazon yangligโ qolib ketdi muhabbatim.
Boshing uzra oltin toโkkan oโrik qani?
Qani otam oโtqizgan ul toyfi uzum?
Mungโaytirmish yillar yomgโirlari seni,
Ariqlarga koโmilmishdir maning yuzim.
Mana bu-men onam bilan tushgan surat,
Otam bilan suratlarga tushmabman ham.
Umr nadir? Bir lahzalik suhbat faqat.
Bu suhbatga men bir hikmat qoโshmabman ham.
Kuz kelganda hovlimizga ochib eshik,
Ne soโylading diydiragan chumchuqlarga?
Men koโnglimni gโoz-gโoz etib, ipday eshib,
Topshirmishman bir shafqatsiz urchuqlarga.
Bolalik yoโq. Yoโqdir sirli qutichalar,
Qayda qoldi bahorimning jolalari?
Hovlidagi pastu baland musichalar
Musichamas, bu akamning bolalari.
Bunda oโsgan gullar har qayga sochilgan,
Sen alarni mahzun, xomush oโyladingmi?
Bir kechada hovlida oppoq ochilgan
Olcha guli opamning chit koโylagimi?
1995
BAGโISHLOV
Uzun-uzun karvonlar,
Hazin-hazin zamonlar,
Zarbof-zarbof choponlar,
Qator-qator aโyonlar,
Oโtdi ketdi hoqonlar
Qancha beku boyonlar,
Bir el qoldi dunyoda,
Bir el qoldi yoronlar!
Halolligu poklikdan
Uyiga eshik etgan.
Oโzi erday, er ishlab
Tuproqni qoโshiq etgan.
Koโkda oy,quyoshlarni
Koโrkiga oshiq etgan,
Yuragida togโlaru
Koโkragida osmonlar.
Xudo oโzi hohlasa
Imkonlarga yetkizgay,
Daryolarga mavj berib,
Ummonlarga yetkizgay.
El qadriga yetguvchi
Sultonlarga yetkizgay,
Toleiga bitgaydir
Ulugโ davru davronlar.
Dilbandlari oโsmoqda,
Koโzlari jonga jondir.
Birlari Jaloliddin,
Birlari Shohjahondir.
Har biri bir qoโrgโondir,
Qilich birlan qalqondir
Bu qadu bu qomatlar,
Bu qoshlar, bu mijgonlar.
Farzand boโlsang, elga boq,
Elni koโr, elga aylan.
Olamda nokas ham koโp
Elu dinidan qaytgan,
Soโz qadriga yetkuvchi
Zotlar ham bilib aytgan:
Qaydan bilsin el qadrin
El koโrmagan nodonlar!
2000
Sirojiddin Sayyid sheโrlari ODDIY TILAKLAR
Koโngillarga safo bergil,
Soflik beru oqlik ber.
Muhabbat ber, muruvvat ham
Mehr ber, mushtoqlik ber.
Otalarga farogโat ber,
Va rohat ber bus-butun,
Onalarga saodat ber,
Umr beru sogโlik ber.
Oโgโlonlarga iqbol bergil,
Iymon bergil salomat,
Shijoat ber, oru nomus,
Doim koโksi togโlik ber.
Latofat ber qizlarga ham,
Malohat ber, sadoqat,
Yana husnu chiroyiga
Baxtini ham bogโliq ber.
Yor koโksidan panoh bergil
Sevib sevilganlarga.
Sevganlarga yor zulfidan
Dorlik ber, sirtmogโlik ber.
Ayvonlarga munavvarlik
Oy va quyosh mehridan,
Har bir uyga beshiklik ber,
Allalik, uygโoqlik ber.
Kim boโlmasin, toโkis ayla
Rizqu nasibasini,
Chekkan ranju zahmatidan
Har on vaqtichogโlik ber.
Doโstlar safin mastahkam et,
Ahil etgil, ittifoq.
Dushmanlarning qatoriga
Toqlik ber, tarqoqlik ber.
Havolanmoq nechun axir,
Insonmiz-ku hammamiz,
Har kimga ham insof bergil,
Oโzingdan qoโrqmoqlik ber.
Jilgโalarga javlon bergil,
Chopsin qoโzichoqlarday,
Choโqqilarga zalvor bergil,
Qorlik ber, viqorlik ber.
Sen qoโllading,keldi oxir
Chechaklarga bul Vatan,
Endi ketmas haqiqatga
Elimga dilxohlik ber.
Endi aytmoq uchun uning
Dunyoda borligini,
Mening shoir dillarimga
Dardkashlik ber, dogโlik ber.
1998
MANGU NOMLAR
Oโchmas Yer yuzida Buxoro nomi,
Toki yashar ekan Buxoriy nomi.
Mangu esaverar Termiz ellari,
Toki nur taratgay Termiziylari.
Oโpdi bu tuproqdan neki jon border,
Hazrat Yassaviy bor-Turkiston bordir.
Amudaryolari abadiy azim,
Manguberdilari mangu Xorazm.
Ulugโ Temurxonning shavkatu shoni,
Shahrisabz, Samarqand-jahon ayvoni.
Dunyo gโurbatiga nazar tashlablar
Oโtdi Boburlaru oโtdi Mashrablar.
Garchi osmon qadar afgโon etdilar,
Ular Vatan nomin osmon etdilar.
Uzilmas bu yurtdan iymon torlari,
Toki hikmat soโylar Olloyorlari.
Ey, boshidin oyogโi ruh va yod, Vatan,
Ulugโ siymolari barhayot, Vatan.
Sening dovrigโingu shoning oโchmagay,
Abadiyat qadar noming oโchmagay!
2000
Sirojiddin Sayyid sheโrlari:
MIR ALISHER
Tiriklikning bongi Navoiy,
Buyuklikning rangi Navoiy.
Bir yorishdi zim-ziyo olam,
Turkiylarning tongi Navoiy.
Besh asrlik roโyodur dunyo,
Besh asrlik oโngi Navoiy.
Bir ummonkim, ibtidosi yoโq,
Yoโqdir uning soโngi-Navoiy.
Oโtgan sayin ildamlab ketgay,
Borgan sayin yangi Navoiy.
Vatan kabi poyoni yoโqdir
Vatan kabi mangu Navoiy.
VATAN YODI
Epkinlari koโzlarimga yosh urgan,
Tovonimga tikon kirgan, tosh urgan.
Soโqmoqlari tizlarimga suykalib,
Adirlari oyogโimga bosh urgan.
Xar xasida yuz ming bogโning qissasi,
Chinorlari osmonlarning hassasi.
Mamasaid bobomning obdastasi
Soโrisida zoru intizor turgan.
Mozorlari shomlar ichra qarorib,
Yulduzlari nurli hikmat yuborib.
Turfogโiga Olloyorlar sher qorib,
Termiziylar xayol surgan, oโy surgan.
Maysalarning tili,suvlar badani
Qanday goโzal tushungaylar Vatanni.
Ey, zanglamas qilichlarning madfani,
Boโronlari tulporlarga soch oโrgan.
Moziylardan tinglab haqir soโzimni,
Bir yuz kelib kuydirodi yuzimni.
Ochay desam, ocholmayman koโzimni,
Qaldirgโochlar qabogโimga in qurgan.
1992
USTODI AVVAL
Bolalikdan bir gโaroyib taxtda boโldim,
Oy, yulduzlar birlan mudom ahdda boโldim.
Soโqmoqlardan, oq, zaโfaron dalalardan
Men zaโfaron soโzlar terib katta boโldim.
Saboq oldim yanchilmagan somonlardan,
Umr isi kelib turgan choponlardan.
Gโarib paxsa devorlardan oldim savod,
Bildim nadir nadomatu nadir savob.
Xatim chiqdi onam kaftin xatlaridan,
Kamol topdim kaftlarining taftlaridan.
Mehrlari koโnglimga koโzlar boโldilar,
Vatan yangligโ ulugโvor soโzlar boโldilar.
Taโlim oldim boshoqlardan, donlardan ham,
Kulcha yuzlar hamda kulcha nonlardan ham.
Men Vatanni oโrgandim har giyohidan,
Shomlariyu rayhonlarin siyohidan.
Qaldirgโochlar toโylarimda xizmat qildi,
Kambagโalni suydim boylar izzat qildi.
Dilga koโchdi umriy ranju aziyatlar,
Oโychan, keksa toklar qilgan nasihatlar.
Men shundayin soโzga toโldim ichlarimdan,
Harf oโrgandim uylaring ham sinchlaringdan,
Har qarichi, har gโubori imlo, yurtim,
Har bir toshi, har chinori mullo, yurtim.
1994
Sirojiddin Sayyid sheโrlari:
BOLALIK
Bir shahrim bor edi mening, doโstlarim,
Shahrimning bor edi tiniq osmoni.
Tiniq osmonida qoldi koโzlarim,
Koโzlarimda qoldi mayus armonim.
Doโstlarim,bir shahrim bor edi mening,
Shahrimning chang edi koโcha-koโylari.
Koโcha โ koโylarida oโshal shahrimning
Qaytmas bir faslning qoldi boโylari.
Doโstlarim, bor edi mening bir shahrim,
Bir parcha oโtlogโi bor edi-yashil.
Bir parcha oโtlogโi ichra bir davrim,
Yashil davrim qoldi, doโstlarim, axir!
Choโkib ketayotgan menmasmidim u,
Kim olib chiqardi meni daryodan?
Bir daryom bor edi,doโstlar,qanu u?
Doโstlar, men topmadim uni dunyodan.
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
XOTIRALAR KOโLI
Bunda biror giyoh
Qimirlamaydi.
Tosh otsang koโl suvi
Jimirlamaydi.
Yulduz porlamaydi,
Osmon aks etmas,
Nurlar baliqlarday
Suvda raqs etmas.
Vahimali erur,
Koโlning uyqusi.
Bunda choโkib yotar
Yillar uyqusi.
Faqat tunlar choโkkan
Oy yangligโ yuzib,
Goh nogoh koโrinur
Bir oltin uzuk.
1989
KOโRMAYIN HAM, KUYMAYIN HAM
Koโrmayin ham, kuymayin ham,
Diydoriga toโymayin ham.
Kipriklaridan ignalar,
Aylang, kuyunchak yangalar.
Tola sochin ip aylabon
Koโzlarimni tikib qoโying.
Taqvo yoโlin tutsam agar,
Koโngildan ham ketsam agar,
Oโzni fido etsam agar,
Xasday xarob oโtsam agar,
Xollarini don aylabon
Mozorimga ekib qoโying.
1991
Sirojiddin Sayyid sheโrlari : HAJR
Nayson chechagiday toza xayollar,
Men bilan tugโilgan ozod shamollar.
Bukun qolib ketmish beiz, bedarak
Qaysi bir togโlarning daralarida.
Endi gul ham solgay dilga gโussalar,
Ul oโtlugโ, munavvar, goโzal qissalar.
Yoshday qolib ketmish benomu nishon
Qay bir mijgonlarning oralarida.
1992
OY
Tunlar yaproq yangligโ yupqalashgan payt,
Dil ichra alamlar quyqalashgan payt,
Munglugโ derazamga oy keldi yana,
Oy keldi, yoโllarda uringanmikin?
Essiz, muhabbatim gullagan mavsum,
Oy nechun bunchalar turibdur mahzun?
Dogโlarin bilardim, unga ham mening
Koโksumdagi dogโlar koโringanmikin?
1992
QARO ZULFING QARO QILDI
Qaro zulfing qaro qildi
Kunimni tunlarimdan ham,
Kuyuk koโngil isi kelgay
Tunim ham, kunlarimdan ham.
Falak toshi agar yillar
Un etsa ustixonimni,
Sening isming sado bergay
Unim ham, unlarimdan ham.
1993
GULXANLIGโING AYTSIN
Mening aftoda holimni
Sening tavsanligโing aytsin.
Mening huznu xazonimni
Sening gulshanligโing aytsin.
Biyobonlarda qayslar ham
Bu yangligโ kuymagan erdi,
Mening kul boโlganimni, lolaruh,
Gulxanligโing aytsin.
1989
EY, PARIVASHLAR
Ey, parvarishlar, dimogโdor keldingiz,
Buncha gโaddor, buncha dildor keldingiz.
Bunda nozik tortadir jon rishtasi,
Siz dagโi kokillari dor keldingiz.
Ishq oโtidin beomonligโ bundadir,
Sargโayishlar ham xazonligโ bundadir,
Qanchalar rangi samonligโ bundadir,
Siz esa rangin va guldor keldingiz.
Jon bazm aylar hazing shamlar bilan,
Siz kelursiz gโam uza gโamlar bilan.
Toโldi dil yafrogโi shabnamlar bilan,
Siz qachon bundin xabardor keldingiz?
Jism aro paydodur oโtlugโ alam,
Qoโlga olsam, butkul oโt olgโay qalam.
Ey baloyu gโam, ey ranju sitam,
Shul yigit yoshimda bekor keldingiz.
1991
AFSUS
Bu yorugโ dunyoda yurganlar bari,
Yarmin zoโri borlar, yarmisin zari,
Sarv sanamlari, gul dilbarlari โ
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
Koโksida yoz emas, qishlari borlar,
Koโzlarin tubida tishlari borlar,
Hattoki koโnglimga ishlari borlar โ
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
U bir uy va yoki xonadonmidi?
Yoki ochiq qolgan jomadonmidi?
Oโ, qanday ozoda bir makon edi!
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
Ey malak, sen ming yil ibolar qilgil,
Ming bor oโldirgilu binolar qilgil,
Koโnglim qon bolโdi, sen xinolar qilgil,
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
Onajon,rangingiz bunchalar siniq!
Hovlida doโl urgan gโunchalar siniq,
Koโksimda bir qamish kuy chalar siniq-
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
Unda farogโat kam, alam koโproqdir,
Yorugโ yolqinlari kuldir, tuproqdir,
Misli quyunlardan chiqqan yaproqdir
Hech kim koโnglim bilan hisoblashmadi.
1992
OY NURLARI YOYILADI SAYHONLARGA
Oy nurlari yoyiladi sayxonlarga,
Tomlar osha oโtar soโngra ayvonlarga.
Ayvonlarda niholdayin kelinchaklar
Nechun maโyus tikiladi osmonlarga?
Bu ayvonlar koโz oldimdan ketmay qoldi?
Oylar, yillar toโhtab, goโyo oโtmay qoldi.
Koโngil, sening goโzal dogโing bitmay qoldi,
Nechun buncha doโst boโlding sen armonlarga?.
Men dunyoning tushlariga kirgan oโgโil,
Koโksim ichra alamlarim shigโil-shigโil.
Ey dunyo, sen mehru muruvvating qoโygil,
Yoโrgaklading meni hajru hijronlarga.
Qancha rayxon xayollarim payhon boโlar,
Sayxonlar qir, qirlar tekis sayhon boโlar.
Ey dil, bir kun tegralaring rayhon boโlar,
Ishim boโlmas mening ul kun rayhonlarga.
1992
FASL
Yulduzlardan muhabbatning olis isi kelmoqda,
Yeru osmon xayrlashar, vido kezi kelmoqda.
Ey dil, shaylan, bahor oโtib, koโngil kuzi kelmoqda,
Koโngil, bu ne fasl boโldi, bu ne yangligโ maโvolar?
Dunyolarning zamirida sirlar uxlar goโdakdek,
Shabnamlarning yaltirashi yor taqmagan zirakdek.
Bir sipohi yaqinlashar koโrinishi kuzakdek,
Nafasidan bogโlar titrab, jimirlaydi daryolar.
Togโlardagi burgut, derlar oโgโlon qalbin inisi,
Har bir qalbning boโlsin ekan oโz mehribon munisi.
Dardu alam boโlsa agar yigitlikning anisi,
Qay togโlarga borib yigโlar, kimga aylar daโvolar?
Oy pahlavon qoyalarga alla aytgan tunlarda,
Oshiq koโngil yonar yana oโshal qadim munglarda,
Majnunlarning bagโirlari hanuz dogโu xunlarda,
Bu dogโlardin surma, qonidin xino aylang Laylolar.
Bu ayomning koโrki nadir, nadir sharhu bayoni?
U yoni bir yashil qirgโoq, zaโfarondir bu yoni,
Na nihoni nihondiru na ayondir ayoni,
Oโyingda ne gโamlar bordir, koโyingda ne savdolar.
Olislarda nelar kutar, nelar soโylar hoziring?
Yoshlikdagi yorlar endi soโrar sendan rozilik.
Mevalarin toโkar bogโlar, qani sening hosiling?
Qiyos qilsa, doโst boโlgaylar senga faqat sahrolar.
Barglar aro yolgโiz yulduz koโngil soโrab tikilgay,
Halovating chodirlari chok-chokidan soโkilgay,
Koโngil bir kun xazonlarday unsizgina toโkilgay,
Paydosidan hikmat topmay, dunyosidan maโnolar.
1992
MEN YASHOLMAGAN UMR
Olis kechinmalar qaโrida
Yoโllar hayqirigโi yangradi birdan.
Yoโllar hayqirigโi bagโrida
Mendan uzoqlashib borar bir odam.
Xira koโlkasida mujassam qaygโu,
Ketib boradi u ruhsiz, toliqib.
U-sevgidir, mendan norizo tuygโu,
U-yoshlikdir, ketar menga tosh otib.
Olis kechinmalar qaโrida
U men koโrolmagan shuurdir.
Yoโllar hayqirigโi bagโrida
U-men yasholmagan umrdir.
1978
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
INGICHKAJON
Bu daryoning ikki yoni yoโngโichqadir,
Ingichkajon, yurar yoโling ingichkadir.
Bu savdoning taronasi ming yilchadir,
Bu daryodan qandoq oโtay ingichkajon?
Hajringda men motam tutay, ingichkajon.
Qaldirgโochlar qanotida uchganmiding?
Bellaringno tolxivich-la eshganmiding?
Kiyiklarning koโzlaridan tushganmiding?
Bellaringga qandoq yetay, ingichkajon?
Hajringda men motam tutay, ingichkajon.
Bu dunyoning bor armonin yod olaymi?
Seni qoโyib, ingichkajon, yot olaymi?
Oyoqlari ingichka bir ot olaymi?
Seni qandoq olib ketay, ingichkajon?
Hajringda men motam tutay, ingichkajon.
Ingichkajon, bir kun gullar yoโngโichqalar,
Meni oxir oโlirgusi ingichkalar.
Doโstu yorim doston qilar ming yilchalar,
Bu dunyodan qandoq oโtay, ingichkajon?
Hajringda men motam tutay, ingichkajon.
1995
SIZGA
Sirojiddin Sayyid sheโrlari :
Hovlingizdan sharqiragan soy oโtsa,
Yelkangizdan quyosh oโtsa, oy oโtsa.
Qoshlaringiz mangu kamon yoy oโtsa
Sarv yangligโ adil qolsa boโyingiz,
Toโlarmidi hech toโlmagan koโnglingiz?
Bor yulduzlar sizga xizmat qilsalar,
Ummonlar ham siz deb qurib, toโlsalar,
Gullar sizdan rangu ifor olsalar,
Chaman boโlsa yurgan koโcha-koโyingiz,
Toโlarmidi hech toโlmagan koโnglingiz?
Sevinch birlan ochilsalar eshiklar,
Uyingizni tor aylasa beshiklar,
Yangrasalar armon boโlgan qoโshiqlar,
Qiqirlasa koโrgan qizu oโgโlingiz,
Toโlarmidi hech toโlmagan koโnglingiz?
Yellar qaro zulfingizni qulf etib,
Yelib tursa husningizni mulk etib,
Saodatu malohatni koโrk etib,
Sargโaymasa hargiz rangu roโyingiz,
Toโlarmidi hech toโlmagan koโnglingiz.
Doโstlar kelib ul kun bagโrim tilsalar,
Boโgโzim yulib, andin bir nay qilsalar,
Hammalari qatorlashib chalsalar,
Ovozalar boโlsa oโgโil toโyingiz,
Toโlarmidi hech toโlmagan koโnglingiz?
1993
ยซTIKOยป MINGAN SANAMLAR
ยซTikoยป mingan sanamlar,
Husningiz rom etibdi.
Bir zum toโxtab qaranglar:
Bahor oโtib ketibdi.
Kiyikning xayoliday
Shoโxlik, qalamqoshlik ham.
ยซTikoยปingiz shamoliday
Oโtar ketar yoshlik ham!
Sirojiddin Sayyid hayoti va ijodi haqida
OโRGANING
Bu dunyoda goโzal,jozib yashashni
Xushaxloqu xushsuvratdan oโrganing.
Har narsaga birdek nazar tashlashni
Quyosh sochgan muruvvatdan oโrganing.
Dilingizda nechun torlik, na sirdir?
Qarang, bahor qanday ajib taqdirdir.
Kesakka ham, toshlarga ham u birdir,
Bahor bergan hurriyatdan oโrganing.
Gapga chechan, ey oqila barnolar,
Ishq bogโida ungan guliraโnolar,
Layli, Majnun oโtib ketgan sahrolar,
Ular yetgan sukunatdan oโrganing.
Besh oqshomlik shamol erur yoshlik ham,
Atirgulning yaproqlari nechun nam?
Nechuk davlat erur umr, nechuk gโam?
Umr koโrgan purhikmatdan oโrganing.
Hayot esa goh tosh tutar, goh qirmoch,
Suygandan ham, kuygandan ham soโrar boj.
Shiftingizga kelgan bir juft qaldirgโoch
Tortgan azob-uqubatdan oโrganing.
Baxtu tole tilay sizga Allohdan,
Yiroq yuring yomonlik ham gunohdan.
Sadoqatning ramzi Rasulullohdan
Meros boโlgan muhabbatdan oโrganing.
2000
SOCHLARINGNI MAYDALAY
Sochlaringni maydalay,
Bu dunyo bir matalday.
Tush desang ayoni yoโq,
Xush desang poyoni yoโq.
Sochlaringni maydalay,
Bu dunyo bir masalday.
Bir boqsang bandalikdir,
Bir boqsang andalibdir.
Sochlaringni maydalay,
Bu dunyo bir maysaday.
Biz koโzlari namlarmiz,
Maysada shabnamlarmiz.
Sochlaringni maydalay,
Bu dunyo bir gโazalday.
Bir baytida men xorman,
Bir baytida sen zorsan.
Bu dunyo bir matalday,
Majnunlari qaydalar?
Sochlaringni maydalab,
Mayli, men ham haydalay.
1992
KULGULI
Xayolimda qurilmagan qasrimga
Qumxayoldan devor qilsam kulgili.
Hali dilda yaralmagan satrimga
Qofiyani qator qilsam kulgili.
Tom boshiga olib chiqsam tandirni
Handalakka payvand qilsam anjirni.
Minib yalqov, uzunquloq xachirni
Ot poygada tulpor qilsam kulgili.
Odam Ato birlan Momo Havoni
Yaratdi ham berdi jabru jafoni.
Oโn sakkiz yoshimda oโtgan xatoni
Qirq yoshimda takror qilsam kulgili.
Oโchdim qancha yoronlarning yodidan,
Kechdim men ham qandidan, novvotidan.
Koโnglim qolib ketsa odam zotidan,
Yana qayta doโst yor qilsam kulgili.
Yondi qancha sarviqomat shamlarim,
Mumday qotdi koโzyoshlarim, gโamlarim.
Oโtdi ketdi shirin damim, damlarim,
Yana shirin guftor qilsam kulgili.
Birovning toโn, birovning yoโq etigi,
Dunyo shudir doim bisyor kemtigi.
Xoโtigini gโajib oโtar xoโtigi,
Men bu holni oshkor qilsam kulgili.
Nima qilay behalovat bu dilni?
Unutdi deb goโzal gulu sunbulni.
Uyqu bosgan, toโq va semiz bulbulni
Sherlar aytib bedor qilsam kulgili.
1997
CHOPONGA HAZIL QASIDA
Sirojiddin Sayyid sheโrlari :
Mening qadrdonim, aziz choponim,
Boshimdan ne oโtdi-sen har dam bilding.
Ochiq qolganida oโng yo chap yonim,
Yolgโiz tashlamading-doโst, hamdam boโlding.
Sen mendan bir nafas tushmading ayro
Eng qiyin, eng tanho kechalarimda.
Gohi koโrpam boโlding, yostigโim goho,
Gohi sayr etding yalkalarimda.
Menga tole garchi bermadi roโyxush
Yorlarim bilan ham tenglarim bilan.
Necha bor mehribon yenglaring bilan
Boโynimga osilib yigโlading xomush.
Kimga koโngil ochdim beboj, bexiroj,
Qoโynidan tikon yo tosh chiqdi oxir.
Oโzingdan qoโymasin quchogโingni och,
Dunyoda eng ochiq, beminnat begโir!
Bir kun bahor kelar oq va hofarmon,
Oโz dilim togโida daryoday toshgum.
Shunda senga boqib shod ve bearmon,
Ustingdan bir quchoq boychechak sochgum.
Bu tunlar boshlanar oydin, sumanboโy,
Koโkdan ishva aylar Zuhro, Choโlponim.
Dunyo turgunicha turgin, omon boโl,
Doโsti qadrdonim, aziz choponim!
VATANNI OโRGANISH
Men Vatanni oโrganmadim zaridan,
Oโrganmadim uni hur yo paridan.
Kaftlarning chiziqlari โ xati ham
Ajinlari boโldi mening xaritam.
Shu xatlarda koโrgandim ilk Vatanni,
Oโz onamdan oโrgandim men Vatanni.
Mehrlari qoshu koโzlar boโldilar,
Oyu quyosh misol yuzlar boโldilar.
Jismim aro ulgโaydilar, toโldilar,
Vatan yangligโ ulugโ soโzlar boโldilar.
Qoshlarining ostlarida turgandim,
Men Vatanni shu koโzlardan oโrgandim.
Nokaslardan oโrganmadim men uni,
Yot kaslardan oโrganmadim men uni.
Nom, qarzlardan oโrgangandim men uni,
Jon xaslardan oโrgangandim men uni.
Oโzim kiyik soโqmoqlarda yurgandim,
Men Vatanni soโqmoqlardan oโrgandim.
Osmonlari boshim uzra ogohlar,
Giyohidan dilga oldim giyohlar,
Rayhonlarin siyohidan siyohlar.
Buloqlardan koโzlar oldim, nigohlar,
Oโzim ham bir chechaklarga burkandim,
Men Vatanni giyohlardan oโrgandim.
Menga azal aziz boโlgan baridan,
Beshigimdan talpingan paytlarimdan,
Umr koโrgan har keksayu qaridan,
Mehnatlarin yodlab oโsdim bagโridan.
Paykallarin kokillarday oโrgandim,
Men Vatanni egatlardan oโrgandim.
Ushoq noning qadri ming elga maโlum,
Dars oldim men suvlar ichgan mahalim.
Bulbullarning tillarida shu taโlim,
Oโzing ustoz, oโzing mangu muallim.
Hikmatlardan qurgandim men Vatanni,
Zahmatlardan oโrgandim men Vatanni.
Manba.