Mundarija
Rauf Parfi sheโrlar toโplami. Uning Ona turkiston sheโrlar toโplami. Tarjimai holi
Rauf Parfi (Tursunali Parfiev) 1943 yil 27 sentyabrda Toshkent viloyatining Shoโralisoy qishlogโida tugโilgan. Oโzbekiston xalq shoiri (1999). ToshDUning filologiya fakultetini tugatgan (1960โ65). Ijodi 60-yillardan boshlangan. Dastlabki sheโrlar toโplami โ ยซKarvon yoโliยป (1968). ยซAks-sadoยป (1970), ยซTasvirยป (1973), ยซXotirotยป (1974), ยซKoโzlarยป (1976), ยซQaytishยป (1981), ยซSabr daraxtiยป (1986), ยซSukunatยป (1991), ยซTavbaยป (2001), ยซSoโnggi vidoยป (2006) kabi sheโriy toโplamlari nashr etilgan. Bayronning ยซManfredยป, Nozim Hikmatning ยซInson manzaralariยป, Karlo Kaladzening ยซDengiz xayoliยป kabi asarlarini oโzbek tiliga tarjima qilgan. 2005 yilda Toshkent shahrida vafot ettan.
TOโLIQ AVTOBIOGRAFIYA : RAUF PARFI TARJIMAI HOLI >>
BIR QUSHCHA
Bir qushcha derazam yonida
Oโtirar parishon va garib.
Yigโlaydi koโzlari yonadi,
Koโzlari ikkita marvarid.
Bir ajib navoga oโxshaydi,
Shoirga oโxshaydi bir hassos.
Miskin soz chalmoqqa u shaydir,
Dardiga bordir-ku bir asos.
Men unga qarayman ohista,
Men qushcha holiga yigโlayman.
Va lekin bilmayman,ne istar,
Bilmayman, hech qachon, bilmaymanโฆ
BIRGA TUGโILDIK-KU, YURAGIM
Birga tugโildik-ku, yuragim,
Jahonni kezmakka piyoda
Odimlarimizdir birdir bizning,
Shu baxtli, shu badbaxt dunyoda
Odamlarimiz birdir bizning.
Birga tugโildik-ku yuragim,
Nasib etganda ham mangulik
Sen yashayver, sen meni kutma,
Men-ku ismingman xolos,
va lek,
Yuragim, ismingni unutma.
MUNOJOT
Bagโrimda gโildirar temirchil hayot,
Izgโitqi chivgโinda chidamdir boshim.
Faqat sen uyquchan tomirni uygโot,
Qizimning qoโliga kuch ber, Quyoshim.
Bagโrida laxcha choโgโ, aylanadi Yer,
Quvonchhim, sevinchim, kuyuk koโzyoshim.
Faqat sen qizgโonma, bir kaft mehr ber,
Ilinjim, sigโinchim โ buyuk Quyoshim.
KIRIB KOโRING: RAUF PARFI TARJIMAI HOLI >>
THAKURNING OXIRGI SHEโRI
1. Sohir Sarasvati! Nadir bu aqlim,
Nadir tanu, nadir dilu, nadir jon?
Bu qanday kah kashon? Bu qaysi iqlim?
Aldandimmi tugโilib? Rostmi? Yo yolgโon?..
Ey, mening parishon, ey, shoโrlik xalqim,
Bagโrim, qachon tugโilasan, sen, qachon?!
Qorayib tirkashar oโz muztar koโlkam,
Izillar soโzimning maโyus jaranggi.
Vizillar muzlarga burkangan koโklam,
Ochiq poyonlarning bayonsiz ranggi.
Sovuq qorongโuning oppoq sadosi,
Boโgโzimda boโgโilar musiqam, unim.
Hajr saharidir, hijron sahrosi,
Al-vido kunimdir, tugโilgan kunim.
2. Ay sen, ona xalqim, loylarga botdim,
Pilla halovatning gโilofidan chiq!
Soโyilgan sagโrimga zahrolud qotdim,
Kamolot soโqmogโi naqadar achchiq.
Tiriklar! Yondirmang eski maโvoni,
Suvlarga bostirmang. Tiriklik bitar.
Havoni qizgโonmang, ozod havoni,
Tuproqni bulgโamang. O, Shiva, yetar!
Yerga qoโying meni. Onamdir tuproq,
Tobinib oโpayin onamning izin.
Onamning yuzini, oy yuzida dogโ.
Yashin bering menga, chatnayin oโzim,
Menga dengiz bering, daryolar urfoq,
Nafas bering menga, beringiz Soโzim.
3. Izgโirdim sargardon men sizni izlab,
Tovonimning teshdi srabon, yomgโir.
Oโzimni laโnatlab, sizimni sizlab
Oโlmay turib oโldim, siz uchun oxir.
Yonib aytdim, cheksizlikning cheki bor,
Cheksizlikning cheklariga yetarmen.
Mendan rozi boโling, tiriklar, doโst-yor,
Bir chimdim mehringiz olib ketarmen.
Mening sogโinganim qaylarga ketdi?
Tamom! Bor-yoโgโimni sovurib boโldim,
Oโlimim sogโingan dodiga yetdi.
Agar men koinot boโlsam, Men โ Toโldim.
Xayr, xayr endi. Biz netdik? Ul netdi?
Men bukun tugโildim. Men bukun oโldim.
4. Oโzimni topkanda sizni qidirdim,
Unutdim oโzimni, topdim yerimni.
Men sizga bir dunyo dunyo qoldirdim,
Men sizga qoldirdim qonli sheโrimni.
Safarim oldidan yana oโyladim,
Nachora? Qarzlarim koโp edi, esiz.
Yamaning ruhiga sokin soโyladim โ
Uyoqlarda qanday yashayman sizsiz?
Oโgโri tashlab ketgan bir tugin molim,
Men ortib koโchmasman, sizga, bu tugin,
Sizsiz uyoqlarda ne kechar holim?
Sizsiz bor narsa yoโq, Tomirda tugun,
Yuzingizda koโrdim Alloh jamolin.
Oxirgi safarim. Men tugโilgan kun.
Hind asotirida:
Sarasvati โ fan va sanโat ilohasi.
Shiva โ bunyod va barbod maโbudi.
Srabon โ tinsiz yomgโir, yogโadigan oy.
Yama โ U dunyo, oโlim maโbudi.
LUTFIXONIM. โUYGโON, BOLAMโ
Yolgโiz sen uxlaysan,yolgโizim,bolam,
Maysalar shivirlar,hayqiradi togโ.
Shovullar daryolar,dalalar uygโoq
Qasamga botirar tubi yoโq olam.
Umidning koโzi koโr, achchiqdir firoq,
Axir men alamman โ chinqirar alam.
Bu gโolib turkuda boโlmish edi jam,
Ona yurtim,elim,toptalgan tuproq.
Uygโon,uygโon,bolam,uygโongil, ey dil,
Uygโondan iborat uygโotlik dunyo.
Inon,seni oโylab ketmakdaman,bil.
Sengadir jon bolam,mushkilot, gโavgโo,
Uygโon,uygโon, deya ingraydi navo โ
Senga bu Vatandir, senga turkiy til.
YOSHLIK โ ZANGOR FASL,KECHDI,SARGโARDI.
Toโkildi u. Shafqat bilmas bargrezon.
Qora sovuqlarga otib yubordi,
Shamollar poyida sinmoqda xazon.
Yoshlik โ zangor fasl.Kechdi. Sargโardi.
Harna oโtdi,mendan oโtdi,omon boโl,
Qancha faryod qilmay qaytarib boโlmas.
Har qalay oldinda bordir soโnggi yoโl,
Toki yetguningcha xotirot oโlmas,
Harna oโtdi,mendan oโtdi,omon boโl.
Vido tabassumli olam,yoshligim,
Koโzlarimda qolgan jolam,yoshligim,
Koโklarga etmagan nolam,yoshligim,
Suvga choโkib ketgan bolam,yoshligim,
Vido tabassumli olam,yoshligim.
AVTOBIOGRAFIYASI : RAUF PARFI TARJIMAI HOLI >>
AVTOBUS DERAZASIDAN QARAB KETSANG
Uzoq-uzoqlarga,
Masofalar suvratini olib koโzlarga.
Xususan, oy bulutlar orasiga berkinib tursa.
Xususan, yulduzlar soโnganda,
Xususan, zim-ziyo tun chogโI
Ayniqsa, shaharning shovqini seni zeriktirsa,
Ayniqsa, sevgiling sevmasa seniโฆ
Ayniqsa, gโiybatlar toโqisa
Doโstlaring:
Yiroqlarga qochar qismatlar,
Avtobus derazasidan qarab ketsangโฆ
GโUNCHALAR
Gโunchalar pushtirang va zaโfar
Zangori yaproqlar shahrida.
Gโunchalar orzumdek har safar,
Gโunchalar qalbimning bagโrida:
Qalbimning bagโrida bir jahon
Gโaroyib ertaklar aytadi.
Men qaytib kelmasman hech qachon,
Gโunchalar albatta qaytadi.
BITIKTOSH
Firdavsiy bir zamon aytgani kabi
Har ne oโtkinchidir,fanoning oโzi,
Faqat ikki narsa qolur abadiy โ
Botirning shavkati,dononing soโzi.
Ajdodlar Vatan deb jon fido qilgan,
Behuda gap sotib yurmagan ular.
Mana,ming yillarni opichlab kelgan
Bitiktosh ona โ Yer haqida kuylar.
Vaqt quyunida ne davru davron,
Bu โ toshga aylangan erkdir, bardoshdir,
Bu Vatan atalgan muqaddas armon.
Unga qaraymany bir his tuyaman,
Bu yurtim timsoli mangulik toshdirโฆ
Yuragim toshiga sheโrim oโyaman.
MUNOJOT
I
Dodimni eshitgil, qodir Allohim,
Ishq sensan, oshiq ham sen, men qulingman.
Loyiqman qahringga, doโzahim โ bogim,
Omonat devorman, oโtman, qulingman.
Rubbi maskun ichra sayyod, oโzim sayd,
Ortiq madorim yoโq, voqifsan ahir.
Manglayda yozilgan farmoningni ayt,
Daโvat qil, gunohkor bandangni chaqir.
Iymon ber ruhimga, jismimga jon ber,
Loyimni qorishtir, poklab ber menga.
Ojiz tomirimga pokiza qon ber,
Ravshan qil, qoramni oqlab ber menga.
Oxirat ilmidan qil meni ogoh,
Murodim shamini soโndirma, Alloh.
YOLGโIZ SEN UXLAYSAN
Yolgโiz sen uxlaysan,yolgโizim,bolam,
Maysalar shivirlar,hayqiradi togโ.
Shovullar daryolar,dalalar uygโoq
Qasamga botirar tubi yoโq olam.
Umidning koโzi koโr, achchiqdir firoq,
Axir men alamman โ chinqirar alam.
Bu gโolib turkuda boโlmish edi jam,
Ona yurtim,elim,toptalgan tuproq.
Uygโon,uygโon,bolam,uygโongil, ey dil,
Uygโondan iborat uygโotlik dunyo.
Inon,seni oโylab ketmakdaman,bil.
Sengadir jon bolam,mushkilot, gโavgโo,
Uygโon,uygโon, deya ingraydi navo โ
Senga bu Vatandir, senga turkiy til.
YETIM
Ogโzim toโla hayot.
Binafshaning shamoli,
Men shoโx bolakayman
Otasi tashlab ketgan,
Onasi tashlab ketgan,
Ogโzimga toโlib qolgan hayot.
XAYR SENGA
Koโzlarimning osmonlarida
Faqat oโzing, faqat sen oโzing
Oydan, yulduzlardan narida โ
Koโzim ichra sening yulduzing.
Tushlarimda uchib yurardim,
Men-la birga ozod qushlarim,
Sen tushmi, deb sendan soโrardim,
Aldamchidir barcha tushlarim.
Meni kutmas endi ul bogโlar,
Meni kutmas qalam qoshligim.
Tushda qoldi ul masrur chogโlar,
Eh, huvillab qolgan yoshligim.
Shafqat nedir โ qovjiroq taqir.
Men yoโlsizman besaru somon.
Botmoqdadir quyosh ham qaxir,
Hansirar-da, boโgโriqar osmonโฆ
Bu yerlarga behuda keldim,
Suvga choโkkan choโgโdek soโzlarim.
Goโzallikning men quli edim,
Sen ollohsan, mening goโzalim.
Qaydasan, sen, bu kun behuda
Hasrat bilan kuyingda yondim.
Sening oโtli mehringdan judo
Sap-sargโaygan sahroda qoldim.
Daโvat emas, shundoq, alvido,
Talqon boโlar tamallar toshi.
Soโnayotgan oftob nurida โ
Mening kirsiz oโn toโqqiz yoshim.
Tomogโimda qotgan soโzlarim,
Sochiling, samoga sochiling.
Mana, tong. Tonglarning goโzali.
Tong oqardi. Tong โ sochim mening.
Xayr senga, otilgan ohu,
Dunyolarga vido ayturman.
Elitmoqda choโng qudrat โ uyqu,
Tushlarimga yana qayturman.
QIZIQ : RAUF PARFI TARJIMAI HOLI >>
SENI KUTDIM KUYIB OTASHDA
Oylar oโtdi va yillar oโtdi,
Lekin sendan boโlmadi xabar.
Yolgโiz seni men yolgโiz kutdim,
Kuta berib xun boโldi jigar.
Mana oxir sen-da namoyon,
Muhabbatim, koโzim, ismatim.
Oโngmi, tushmi, yo shirin armon?
Birdan yaraqladi qismatim.
Sen oโsha-ku xayolda koโrgan,
Oโsha nigoh, oshno tabassum.
Oโsha ohu koโzlar tigโ urgan
Va yurakka boshlagan hujum.
Senga juda gโalat tuyular
Balki sevging bilan yonganim,
Menga ogโu kabi quyular
Shunday buyuk ishqdan tonganingโฆ
Oylar oโtdi va yillar oโtdi,
Yurak esa ishonch va gโamda.
Qanchadirki, oโtgan vaqt kutdim,
Seni kutdim kuyib otashda.
OโQIB KOโRING : RAUF PARFI TARJIMAI HOLI >>