Mundarija
Mirzo Abdulqodir Bedil hayoti va ijodi. Uning gโazallari toโplami
Mirzo Abdulqodir Bedil โ qiyosi yoโq shoir, mutafakkir va jamiyatshunos olim, oโziga xos faylasufona qarashlar sohibi boโlgan insondir. Asli Shahrisabzning barlos urugโidan boโlgan shoirning ota-bobolari Hindistonga koโchib borib, oโsha yerda turgโun yashab qolishgan. Hindistonning Azimobod shahri yaqinidagi Patnada 1644 yilda harbiy xizmatchi oilasida tavallud topgan Bedil 1720 yilning 5 dekabrida Dehlida vafot etadi.
TAVSIYA ETAMIZ : BEDIL GโAZALLARI >>
Bedil Ijodi
Otasidan yetim qolgan Abdulqodir onasining qoโlida tarbiyalanadi. Uning bilim olishga boโlgan chanqoqligini sezgan amakisi Mirzo Qalandar bilan togโasi Mirzo Zarifning yaqindan yordami tufayli savodini oshiradi, arab tili grammatikasini, hind va urdu tillarini, soโfiyona qarashlarni oโzlashtiradi. Uning tinimsiz intilishlari va izlanishlari hatto oโn yoshida yozgan ilk ruboiylarida yaqqol sezilib, atrofidagilarni hayratga soladi. Oltmish yoshga borganida yozgan ยซChor unsurยป asarida oโzining hayotiga, tarjimai holiga va dunyoqarashiga oid fikrlarini bayon qilgan.
Yigirma yoshida birinchi marta sheโrlarini jamlagan Bedil umri davomida koโp yoโllarni bosib oโtdi. Xalq hayotini yaqindan oโrgandi, zamon evrilishlari va munofiqliklarini koโrdi, bularni oโz ijodida aks ettirishga, insonlarni doimo yuksaklikda, ittifoqlik va mehr-muruvvatlilikda boโlishga chaqirdi, bu tuygโularni goh oshkor, goh kinoyali, goh tashbehlar vositasida qalblarga yetkazishga harakat qildiโฆ
TAVSIYA ETAMIZ : BEDIL GโAZALLARI >>
Mirzo Abdulqodir Bedil asarlari
Nihoyatda sermahsul, tinmas va izlanuvchan shoir boโlgan Bedil katta meros qoldirdi. Uning ยซKulliyotยปiga kiritilgan asarlarining oโzi 130 ming misra sheโr va 50 bosma toboqdan ortiq nasrni tashkil etadi. ยซTilsimi hayratยป, ยซTarkibot va tarjeotยป, ยซMuhiti aโzamยป, ยซTuri maโrifatยป, ยซIshorat va hikoyatยป, ยซRuqaโotยป, ยซChor unsurยป, ยซIrfonยป, ยซNukotยป, ยซGโazaliyotยป, ยซRuboiyotยป kabi bir qancha asarlari mavjud.
Eng dolzarb janr hisoblangan ruboiylar yozishda ham Mirzo Bedil katta mehnat qildi. Uning 3861 ruboiy yozib qoldir-ganini aytadilar.
Fors-tojik mumtoz sheโriyatida Bedilning oโzigagina xos boโlgan, zarrada olam maโnosini berishga intilgan va bunga koโpincha erishgan shoirning koโpgina asarlari har oโqilganida yangi qirralarini koโrsataveradi, yangidan kashf etilaveradi. Xalqimizning bu buyuk vatandoshimizga boโlgan mehrini unga berilgan ยซAbulmaoniyยป โ ยซMaโnolar otasiยป degan faxrli laqabining oโzi ham koโrsatib turibdi.