Oila va qo’shnichilik haqida maqollar

Oila va qo’shnichilik haqida maqollar.

Avliyo ham qo’shnisini qo’llar.

Ayolning sarishtasi —
Ro’zg’orning farishtasi.

Ayolning sunbuli — yigitning dili.

Beva xotinga Buxorodan it hurar.

Besh bola ustiga borsang bor,
Kundosh ustiga borma.

Bir kelin oldim, o’tirdim,
Ikki kelin oldim, tik turdim,
Uch kelin oldim, yugurdim.

Tavsiya etamiz : 

Bir qizga yetti qo’shni — ota-ona.

Bir qinga ikki pichoq sig’mas,
Bir uyga — ikki xotin.

Biyaning yugurigi yaxshi,
Xotinning — epchili.

Boy amr etmasa,
Bovcha xamir etmas.

Bola suysang — beshikda,
Xotin suysang — to’shakda.

Bolaga tegma, balosi chiqar,
Xotinga tegma, qasosi chiqar.

Bolali uy — bozor,
Bolasiz uy — mozor.

Bolali uy — jannat,
Bolasiz uy — minnat.

Bolali uy — xandon,
Bolasiz uy — zindon.

Bolali uyda gap yotmas.

Bolali uyda janjal bo’lsa ham,
G’urbat bo’lmas.

Bolali uyda sir yotmas.

Bolali uyda o’g’rilik yo’q.

Bolali uyda g’iybat yo’q.

Bolali uyda g’urbat yo’q.

Bosh ikkov bo’lmay,
Mol ikkov bo’lmas.

Boshim ikki — molim ikki.

Bo’z yaktak qichitar,
Yaxshi xotin tinchitar.

Bo’ldiradigan ham xotin,
O’ldiradigan ham xotin.

Bo’ri hamsoyasiga ola qaramas.

Gilam sotsang, qo’shningga sot,
Bir chetida o’zing o’tirasan.

Do’sting ham — ering,
Dushmaning ham — ering.

Er — quyosh yo’ldoshi,
Xotin — umr yo’ldoshi.

Ering qumchalish bo’lsin,
Xotining — g’archalish.

Yomon xotin olganning yovi uyida,
Ikki xotin olganning dovi uyida.

Yomon xotin eriga do’zax qilar.

Yomon xotin o’lsa, keng to’shak qolar,
Yaxshi xotin o’lsa, mehnat-g’am qolar.

Yomon xotin hayitda eridan chiqar.

Yomon xotinning o’ynashi ko’p.

Yomon qo’shni yovdan yomon.

Yon qo’shni — jon qo’shni.

Yog’mas bulut elni aldar,
Yomon xotin — erni.

Jon kuydirmasang, jonona qayda,
Xotin olmasang, qaynona qayda.

Ikki sigir olganning ayroni bor,
Ikki xotin olganning vayroni bor.

Ikki xotin olibsan,
Bir baloga qolibsan.

Ikki xotinlikning qulog’i tinmas,
Eshak minganning — oyog’i.

Inoq oilada beshik bo’shamas.

Itning yovi — devona,
Kelinning yovi — qaynona.

Itning yomoni to’shakdagidan umid qilar.

Yigitning ko’ngli qolsa — o’lguncha,
Xotinning ko’ngli qolsa — tuqquncha.

Katta — kelin uyda,
Kichik kelin — to’yda.

Kelin bilan qaynona — o’t bilan suv.

Kelin bo’yini yashirar,
Tovushini tovdan oshirar.

Kelin bo’ldim — qaynonamga yoqmadim,
Qaynona bo’ldim — kelinimga yoqmadim.

Kelin yomon emas,
Kelin kelgan yer yomon.

Kelin kelag’on bo’ldi,
Ovul kezag’on bo’ldi.

Kelin kelsa uzoqdan,
Arba-arba osh kelar.
Kelin kelsa yaqindan,
Arba-arba so’z kelar.

Kelin kimxob kiyar,
Qaynona qarg’ab kuyar.

Kelin kirgan uyga nur kirar.

Kelin — qaynona supurgisi.

Kelinim bor deb kerilma,
Ish buyursa, erinma.

Kelinim elakli bo’ldi,
Elagi — tilakli bo’ldi.

Kelinimning yig’lagani —
Eshagimning hangragani.

Kelining bitta bo’lsa, o’tirib yeysan,
Ikkita bo’lsa, turib yeysan,
Uchta bo’lsa, yurib yeysan,
To’rtta bo’lsa, yo’rg’alab yeysan.

Kelining yaxshi bo’lsa, berdi xudo,
Kelining yomon bo’lsa, urdi xudo.

Kelining qayerlik bo’lsa,
Mehmoning shu yerlik.

Kelinning tili yo’q
Qaynonaning — imoni.

Kumush xotin kunda — kasal,
Oltin xotin oyda — kasal.

Kunda urush bo’lsin desang, kundosh qil.

Kundosh boshingda — tosh,
ko’zingda — yosh.

Kundosh xotin kunda og’riq.

Kundoshing bo’lsa-bo’lsin,
Kundoshbachchang bo’lmasin.

Kundoshli uyda kunda urush.

Kundoshli uyda to’zim yo’q.

Kundoshlik — ko’ngil g’ashlik.

Kundoshlikka kun tug’mas,
Tug’sa ham, butun tug’mas.

Kundoshning kuli ham kundosh.

Kundoshning kuli ham urishar.

Tavsiya etamiz : 

Kundoshning oti qursin,
Saksovulning o’ti qursin.

Ko’cha sevgisi uyni barbod etar.

Ovul aylog’i balan,
Bo’ta taylog’i bilan.

Ovulga aytsang, oshar,
Qo’shniga aytsang, qo’shar.

Ovuldoshimning oti o’zguncha,
Hamsoyamning toyi o’zsin.

Oila tinch — yurt tinch.

Oila — qo’sh ustunli ayvon.

Olis yo’l otni sinar,
Og’ir kun — xotinni.

Olovga tegsang, o’char,
Qo’shningga tegsang, ko’char.

Onalik uyning ori bor,
Otalik uyning — zari.

Onang o’ldi — otang o’ldi.

Oppoq bo’lgan oq uyim,
Osh-noni yo’q qoq uyim.

Ora turding — bera turding.

Ota — aql, ona — idrok.

Ota — bilak, ona — yurak.

Osh o’rniga — ayron,
Kundoshli uy — vayron.

Oshsiz uy bor-u janjalsiz uy yo’q.

Oya kuydi, moya kuydi,
O’rtada hamsoya kuydi.

Oqboshdan o’tin bo’lmas,
O’ynashdan — xotin.

Ro’zg’or ziynati — o’tin,
Uy ziynati — xotin.

Ro’zg’or tushdi boshga,
Qo’l tegmadi oshga.

Ro’zg’or o’lchov bilan,
Boylik tejov bilan.

Ro’zg’or, o’ttiz ikki og’zi bor.

Ro’zg’or — g’or.

Ro’zg’ori kattaning tashvishi ham katta.

Ro’zg’orning nimasi yo’q — bo’zdan xaltasi.

Sarishtali uy — farishtali uy.

Tuzdagi bilan emas, uydagi bilan bo’l.

Uyga jihoz yarashar,
Xotinga — hbos.

Uying tor bo’lsa,
Dunyoning kengligi bilinmas.

Oila va qo’shnichilik haqida maqollar

Uylangan — o’g’il-qiziga quvongan.

Uyni uy qilgan erning topishi-yu
Xotinning — ko’rpa ishi.

Ulug’ uyga ne kerak,
Kichik uyga shu kerak.

Umr savdosi — qiyin savdo.

Xotin — bo’yin, er — bosh.

Xotin olsang, o’tin ol,
Bir quchog’in ortiq ol.

Xotin — uy bezakchisi,
Er — uy ko’makchisi.

Xotin — uyning ziynati,
Er — mehnati.

Xotin — uyning chirog’i.

Xotin — umr yo’ldoshi.

Xotin er orqasidan — xotin,
Xonim xon orqasidan — xonim.

Xotin — erga oyina.

Xotin — erning vaziri.

Xotin yaxshi — er yaxshi.

Xotining yaxshi bo’lsa, yoqang oqarar,
Xotining yomon bo’lsa, soqoling oqarar.

Xotining yaxshi bo’lsa, to’yga bormoq ne hojat,
Xotining yomon bo’lsa, azaga bormoq ne hojat.

Xotinli ro’zg’or guldir,
Xotinsiz ro’zg’or cho’ldir.

Xotinning yomoni — umrning egovi.

Xotinning yomoni er qaritar.

Xotinning yomoni — erning zavoli,
Xotinning yaxshisi — erning kamoli.

Xotinning zo’ri — erning sho’ri.

Tavsiya etamiz : 

Xotinning otini yetim chiqarar,
Yetimning otini — xotin.

Xotinning chiroyi — erdan.

Xotinning yaxshi-yomoni mehmon kelganda bilinar.

Xotinning qaqildog’i — tegirmonning shaqildog’i.

Xotinsiz uyni ko’r — qaro yerni ko’r.

Chala dovruqqa chol yiqilar,
Xotinni so’ksang, obro’ to’kilar.

Cholimning topganini yayrab yeyman.

O’g’limning topganini ingrab yeyman.

Egovni egov dema, yomon xotinni de.

Er — avra, xotin — astar.

Er vaziri — xotin,
Ro’zg’or og’iri — o’tin.

Er — daladan, xotin — uydan.

Er-xotin urishar,
Esi ketgan bo’lishar.

Er-xotin urishar,
O’rtaga ahmoq tushar.

Er-xotin — qo’sh ho’kiz.
Er-xotin — qo’shqanot.

Er-xotinning urishi — doka ro’molning qurishi.

Er-xotinning urishi — yoz kunining yog’ishi.

Er qayerda bo’lsa, xotin ham shu yerda.

Erdan — sadoqat, xotindan — itoat.

Erdan — xato, xotindan — uzr,
Xotindan — xato, erdan — jazo.

Ering suydi — eling suydi.

Eringga yoqding — elingga yoqding.

Erni er qiladigan ham xotin,
Qaro yer qiladigan ham xotin.

Erniki — tashdan, xotinniki — ichdan.

Erning yoshi ikki o’ttiz,
Bittasini urdik biz.

Tavsiya etamiz : Boshqa maqollar

Tavsiya etamiz : Topishmoqlar to’plami 

Manba